Πόσο Προνομιούχοι Είναι Οι Εργαζόμενοι Στο Μετρό;

Καθώς οι ελάχιστοι εναπομείναντες εργαζόμενοι αυτής της πόλης ταλαιπωρούνται λίγο ακόμα (αναζητώντας ένας-ένας κι όλοι μαζί τα όριά τους) από τη συνεχιζόμενη, αέναη απεργία των εργαζομένων στο Μετρό, που δεν θέλουν να μπουν στο ενιαίο μισθολόγιο μαζί με τους υπόλοιπους δημόσιους υπαλλήλους, ας αναρωτηθούμε:

Τι τρέχει με τους υπαλλήλους του Μετρό;

Κυκλοφορούν διάφορα εξωφρενικά νούμερα για τις πλουσιοπάροχες αποδοχές τους και τις αξιοζήλευτες συνθήκες εργασίας τους αυτές τις ημέρες και η απορία είναι εύλογη. Γιατί είναι αυτοί τόσο ευνοημένοι; Η δουλειά που κάνουν δεν είναι τόσο δύσκολη ή επικίνδυνη. Δεν είναι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, ας πούμε. Επίσης δεν είναι τιτάνιου μεγέθους βύσματα διορισμένα δίπλα στους βουλευτές, όπως οι υπάλληλοι της Βουλής. Οπότε γιατί χαίρουν τέτοιων προνομίων;

Σκέφτηκα να κάνω το εξής: Να ψάξω να δω τι ισχύει με τους εργαζόμενους στο μετρό μιας άλλης χώρας, για να καταλάβω αν το φαινόμενο που παρατηρούμε είναι αμιγώς Ελληνικό (πράγμα που οι περισσότεροι φανταζόμαστε) ή αν συμβαίνει κάτι άλλο. Λίγο βιαστικά και κάπως τσαπατσούλικα, λοιπόν, έψαξα στοιχεία για τον τρόπο λειτουργίας του τέταρτου μεγαλύτερου μετρό στον κόσμο, ενός υπεραιωνόβιου οργανισμού που εξυπηρετεί εκατομμύρια επιβάτες καθημερινά: Του Μετρό του Λονδίνου.

Τα κάπως πρόχειρα αποτελέσματα δεν είναι μια πλήρης ανάλυση του τρόπου λειτουργίας των δύο οργανισμών και, όπως θα δεις, σε κάποιες περιπτώσεις δεν προσφέρονται για απευθείας συγκρίσεις. Αλλά κάποια χρήσιμα συμπεράσματα οπωσδήποτε βγαίνουν. Και είναι, ομολογουμένως, κάπως αναπάντεχα:

metro

Στο μετρό του Λονδίνου δουλεύουν, λοιπόν, 15 χιλιάδες άνθρωποι. Το δίκτυο είναι ένα από τα μεγαλύτερα (και παλαιότερα) στη Γη, κι έχει μήκος 402 χιλιόμετρα. Εξυπηρετεί 270 σταθμούς, και το χρησιμοποιούν 3,2 εκατομμύρια άνθρωποι κάθε μέρα. Τα αντίστοιχα νούμερα για το Αθηναϊκό Μετρό, βεβαίως, είναι αρκετά μικρότερα. Στην Αττικό Μετρό σύμφωνα με τα δημοσιεύματα δουλεύουν 1300 άνθρωποι, το δίκτυο έχει μήκος 52 χιλιόμετρα (μαζί με το κομμάτι από τη Νερατζιώτισσα Δουκίσσης Πλακεντίας μέχρι το αεροδρόμιο, όπου οι συρμοί κινούνται στις ράγες του Προαστιακού), εξυπηρετεί 30 σταθμούς (περνούν και από τέσσερις του Προαστιακού) και το χρησιμοποιούν 700.000 άνθρωποι κάθε μέρα.

Έχεις, λοιπόν, ένα μετρό μεγάλο, κι ένα μετρό μικρότερο. Μα κοίτα: Αν τα συγκρίνεις αναλογικά, κάτι ενδιαφέρον προκύπτει:

Σε κάθε χιλιόμετρο δικτύου στο Λονδίνο αναλογούν 37 υπάλληλοι. Σε κάθε χιλιόμετρο του Αθηναϊκού μετρό αντιστοιχούν 25.
Σε κάθε σταθμό του Λονδρέζικου μετρό αντιστοιχούν 56 υπάλληλοι. Σε κάθε δικό μας σταθμό, 43.
Σε κάθε Λονδρέζο υπάλληλο “αντιστοιχούν” 215 επιβάτες την ημέρα. Σε κάθε Αθηναίο, 539.

Βλέπουμε λοιπόν ότι το αθηναϊκό μετρό δεν είναι πιο “σπάταλο” σε υπαλλήλους. Απασχολεί έναν πολύ μεγάλο αριθμό ανθρώπων, αλλά το ίδιο συμβαίνει και στο Λονδίνο. Εκεί μοιάζουν, μάλιστα, να απασχολούνται περισσότεροι άνθρωποι όποια αναλογία κι αν κοιτάξει κανείς, αλλά αυτό είναι αναμενόμενο: Το Λονδρέζικο δίκτυο είναι πάρα πολύ παλιό και χρειάζεται πολύ περισσότερη συντήρηση απ’ το φρέσκο και μοντέρνο ελληνικό.

Τα ενδιαφέροντα συμπεράσματα συνεχίζονται αν κοιτάξουμε και τις αποδοχές των εργαζομένων, για τις οποίες γίνεται μεγάλος ντόρος.

Οι Έλληνες εργαζόμενοι σε όλα τα μέσα σταθερής τροχιάς στην Αθήνα φέρονται, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπουργείου, να εισπράττουν κατά μέσο όρο 3.333 ευρώ μεικτά μηνιαίως, δηλαδή περίπου 47.000 ευρώ ετησίως (υπολογίζοντας 14 μισθούς). Αυτό είναι ένα νούμερο που οι εργαζόμενοι αμφισβητούν, βεβαίως, αλλά ας υποθέσουμε ότι ισχύει, και ας υποθέσουμε ότι ισχύει και για τους εργαζόμενους στο Μετρό ειδικότερα. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, ο μέσος μεικτός μισθός του Έλληνα εργαζόμενου για το 2011 ήταν 26.000. Άρα, σύμφωνα με αυτή την παραδοχή, οι υπάλληλοι του μετρό παίρνουν  μισθό μεγαλύτερο κατά 80% από το μέσο εργαζόμενο στη χώρα.

Κοιτάζοντας τι συμβαίνει στην Αγγλία, κι αφού κάνουμε τις απαραίτητες μετατροπές του νομίσματος, διαπιστώνουμε ότι οι μέσες ετήσιες αποδοχές (δεν αναφέρεται αν πρόκειται για μεικτές ή καθαρές) των εργαζόμενων στο μετρό του Λονδίνου είναι 55.000 ευρώ. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τα ίδια δημοσιεύματα, οι μέσες ετήσιες αποδοχές του μέσου Άγγλου εργαζόμενου είναι 31.000 ευρώ (ποσό μικρότερο από αυτό που αναφέρεται στους πίνακες με τις μεικτές αποδοχές του Eurostat και του ΟΟΣΑ, άρα μάλλον πρόκειται για καθαρά ποσά). Πράγμα που σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι στο μετρό του Λονδίνου παίρνουν 77% περισσότερα χρήματα από το μέσο εργαζόμενο στη χώρα.

Και στις δύο περιπτώσεις, και στις δύο χώρες, αν οι παραδοχές μας ισχύουν, οι εργαζόμενοι στο μετρό είναι σχεδόν το ίδιο προνομιούχοι σε σχέση με την πλέμπα.

Από αυτά μπορεί να συμπεράνει κανείς ότι οι υπερβολές στις αποδοχές των υπαλλήλων του μετρό, αν ισχύουν, μάλλον δεν έχουν να κάνουν με τη χώρα και τη διαφθορά της. Έχουν να κάνουν με το ίδιο το μετρό, τη φύση της δουλειάς. Για να καταλήξει κάποιος σε ασφαλή συμπεράσματα θα πρέπει να κάνει μια πολύ πιο τεκμηριωμένη έρευνα, βέβαια, και να δει και τι συμβαίνει στους αντίστοιχους κλάδους και άλλων χωρών, αλλά ένα εύκολο και γρήγορο -και πιθανότατα ακριβές- συμπέρασμα που μπορεί να εξάγει κανείς είναι ότι οι εργαζόμενοι στο μετρό έχουν μια δύναμη πολύ μεγαλύτερη από τους εργαζόμενους σε άλλους κλάδους: Η δική τους απεργιακή κινητοποίηση επηρεάζει άμεσα τις ζωές εκατοντάδων χιλιάδων (στη δική μας περίπτωση) ή εκατομμυρίων (στην περίπτωση του Λονδίνου) πολιτών κι έτσι η διαπραγματευτική δύναμη των συνδικάτων τους είναι τεράστια.

Αναζητώντας τα νούμερα για το Λονδίνο κάποιος μπορεί πολύ εύκολα να διαπιστώσει ότι η πλειοψηφία των αναφορών στο Λονδρέζικο μετρό αφορά σε κινητοποιήσεις, απεργίες και διαπραγματεύσεις των τριών συνδικάτων με την κυβέρνηση. Μετά τις τελευταίες, λέει, οι υπάλληλοι κέρδισαν αυξήσεις που θα πάνε τις ετήσιες αποδοχές τους από 55.000 ευρώ σήμερα στις 62.000 μέχρι το 2015.

Το αν μια ομάδα εργαζομένων δικαιούται να χρησιμοποιεί την εξάρτηση του κοινού από την υπηρεσία που του προσφέρει ως διαπραγματευτικό όπλο για να εξασφαλίσει αποδοχές πολύ υψηλότερες από τις αποδοχές του κοινού που εξυπηρετεί, είναι ένα θέμα που χωράει πολλή συζήτηση, βεβαίως.

Λινξ:

Η έκθεση ελέγχου για τη νομιμότητα των προσλήψεων στην ΑΜΕΛ (θυγατρική της Αττικό Μετρό -να κάτι που μάλλον κάνουμε διαφορετικά από τους Άγγλους)
London Underground (Wikipedia)
London ‘held to ransom’ as Tube driver paid £61,218 a year (Telegraph)
£52,000 a year pay deal for Tube drivers… and there’s no ban on strikes (Evening Standard)
Αττικό Μετρό: Ιστορικά Στοιχεία (Αττικό Μετρό)
Οι “Προνομιούχοι” απεργοί εργαζόμενοι του Μετρό (news24)
Wages and labour costs (Eurostat)
List of countries by average wage (Wikipedia)

subway